با نواختن سازهای متفاوت انسان به وجد و نشاط می آید، اما آیا می دانید که برخی از سازها هستند که شباهت های زیادی با هم دارند. بله همین طور است انواع متنوعی از سازهای مختلف در طرح و مدل های متنوع در دنیا وجود دارد که برخی از این سازها شباهت های زیادی به یکدیگر دارند و تشخیص آنها کمی مشکل خواهد بود.
در این بین ساز قانون و ساز سنتور از جمله سازهایی هستند که شباهت های زیادی با یکدیگر دارند اما در عین حال با یکدیگر نیز تفاوت هایی دارند. در واقع شباهت هایی بین این دو ساز بسیار است تا جایی که اکثر افراد به راحتی نمی توانند آن دو را تشخیص بدهند.
هر دوی این ساز از سازهای زهی زخمه ای هستند که این مورد یکی از بزرگترین شباهت بین این دو ساز است. در ساخت هر دو این ساز از فلز و چوب استفاده می شود و البته متریال های به کار رفته در این دو ساز نیز بسیار به یکدیگر شبیه است.
از همه مهمتر که در ساخت هر دوی این ساز نیز از چوب گردو استفاده شده است. اما کدام یک بهتر است ساز قانون یا ساز سنتور؟ اگر به دنبال پاسخ برای این سوال هستید باید ابتدا در مورد هر دوی این ساز اطلاعات لازم را دریافت کنید. بررسی کردن این دو ساز و بیان شباهت ها و تفاوت های هر کدام به شما کمک خواهد کرد که در آخر با توجه به سلیقه و خواسته خود بتوانید هر کدام از این سازها را انتخاب کنید.
ساز قانون
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که ساز قانون را با ساز سنتور اشتباه گرفته باشید. بله درست است هر دو ساز به یکدیگر شباهت دارند اما با این تفاوت که در ساز قانون به جای مضراب با انگشتان دست نواخته می‌شود. البته از نظر شکل ظاهری و جعبه هر کدام نیز می توان تفاوت هایی را بیان کرد.
ساز قانون به شکل یک جعبه‌ای ذوزنقه ای شکل است که همچون ساز سنتور از تعداد زیادی سیم نایلونی ، فلزی تشکیل شده است. سیم‌های به کار رفته در هر دوی این ساز از روی یک خرک کوچک که از جنس پوست حیوان است، به راحتی عبور داده شده است. برای نواختن ساز قانون، مضراب به کار رفته در آن به شکل انگشتانه‌ای است که انگشت سبابه برای نواختن در درون آن قرار می گیرد.با این وجود بر روی ساز قانون، سوراخ های بزرگی قرار گرفته است که بر روی کیفیت صدای ساز تاثیر زیادی دارد.
جالب است بدانید که این ساز با دو انگشت سبابه و با دو مضراب حلقه‌ای به خوبی نواخته می‌شود. از طرفی ساز قانون ۷۲ سیم دارد، که در این بین از ۲۴ تاسیم آن می‌توان صوت به دست آورد و مابقی به وسیله ۳ سیم کوک می‌شوند.
ساز قانون از یک جعبه کوچک ذوزنقه‌ای شکل ساخته شده است که دارای تعداد زیادی سیم و یک خرک از جنس پوست حیوان، به دور گوشه‌های ستونی می باشد. البته سیم های بکار رفته در جعبه از روده گوسفند یا جنس نایلون است.برای نواختن ساز قانون مضراب شما در واقع همان انگشتانه‌ای است که دور انگشت‌تان قرار می‌گیرد و شما شروع به نواختن می کنید. این ساز دارای ۷۲ سیم است که تای آن۲۴ صوت است که هرکدام از آن ها نیز با ۳ سیم کوک می‌شود.
بهتر است نگاهی به تاریخچه این ساز بیندازیم.این ساز در ابتدای یکی از تبار سیتار هندی بوده که بعد از آن وارد اروپا شده است.عده ای بر این عقیده هستند که مخترع این ساز، افلاطون می باشد و البته برخی نیز بر این باورند که مخترع آن یکی از تبار ایرانی یعنی افلاطون است. البته فارابی در کتاب موسیقی الکبیر سازها دوران خود را بیان کرده و به بررسی هر کدام پرداخته که طبق کتاب های موسیقی می توان متوجه رد ساز قانون در آن شد که برخی این ساز را به او نسبت می دهند.
مقایسه ساز قانون با سنتور
در ساز قانون، نواختن ساز با انگشتانه است در حالی که در سنتور نواختن با مضراب انجام می گیرد. در ساز سنتور انعکاس صدا وجود دارد که طی آن روح شما نوازش داده می شود در حالی که در ساز قانون بدین شکل نیست. البته ساز قانون به صورت همنوازی یا تنهایی نیز صدای خیلی دلنشینی دارد. در مقایسه بین این دو سایز می توان اینگونه بیان کرد که خرک به کار رفته در این دو ساز با یکدیگر متفاوت هستند.
ساز سنتور
ساز سنتور نیز همچون ساز قانون، یکی از سازهای سنتی ایرانی است که با صدای خوب و جذابی که دارد بسیاری از افراد را جذب خود می کند. صدای آن دلنشین و زیبا است که هر فردی با شنیدن صدای آن به طور قطع جذب چنین سازی می شوند. این ساز یکی از سازهای سنتی است که قدمت طولانی مدت در ایران دارد و باتوجه به تاریخچه آن می توان دانست که این ساز از سایر کشورهای دیگر به کشورمان راه یافته است. امروزه این ساز سنتی علاوه بر کشورمان در سایر کشورهای دگیر همچون مصر، یونان، عراق، ترکیه، سوریه، هند، پاکستان، تاجیکستان، چین، کره و ویتنام نیز نواخته می شود.
چقدر طول می کشد تا نواختن ساز را به خوبی یاد بگیرید؟
یکی از عمده سوالاتی که اکثر افراد با خرید ساز مواجه هستند که چقدر طول می کشد تا نواختن با ساز را به خوبی یاد بگیرند و در حد یک فرد حرفه ای ساز بنوازند. به طور مسلم برای حرفه ای شدن در هر کاری باید زمان زیادی را صرف کرد و از همه مهمتر این که پشتکار داشته باشید.
بنابراین اگر قصد دارید به صورت حرفه ای ساز بنوازید باید زمان زیادی را صرف یادگیری کنید و البته هدفتان از آموزش را مشخص کنید. برخی از افراد دوره های یادگیری را کامل می گذرانند و البته برخی دیگر نیز دوره های کوتاه مدت را برمی گزینند. همان طور که بیان کردیم علاقه و پشتکار لازمه هر کاری است.
بنابراین اگر برای نواختن ساز علاقه و پشتکار نداشته باشید کار برایتان سخت خواهد شد و البته مسیر یادگیری نیز برایتان ناهموار می شود که به طور مسلم عبور کردن از این مسیر یادیگری نیز بس سخت و مشکل خواهد شد.بنابراین برای حرفه ای شدن در هر کاری و به ویژه در نواختن ساز باید تمرین و تکرار داشته باید. با این حال باید زمان کافی در اختیار داشته باشید تا بتوانید چندین بار تکرار و تمرین کنید تا به راحتی نواختن با ساز را یادبگیرید و به صورت یک حرفه ای ادامه دهید.
مقایسه اجزای تشکیل دهنده بین ساز قانون و ساز سنتور
جعبه صوتی
جعبه صوتی ساز سنتور دو صفحه ی به شکل ذوزنقه متساوی الاضلاع است که به یکدیگر متصل شده اند ولی جعبه صوتی ساز قانون دو صفحه به شکل ذوزنقه قائم الزاویه است که زوایایی چهارگانه از اطراف و زوایای جانبی به یکدیگر وصل شده اند.
صفحه رویی
در ساز سنتور صفحه رویی دو گل مشبک برای خروج صدا دارد . در واقع از روی هر خرک ۴ سیم می گذرد در صورتی که صفحه رویی ساز قانون دارای شبکه هایی است که برای خروج صدا تعبیه شده اند ولی زیر خرک ۴ تکه پوست مستطیل شکل وجود دارد.
پل های درون جعبه
به طور معمول می توان بیان کرد که هر دوی ساز دارای صفحه رویی و زیری پل هایی با قطر یک مداد معمولی دارند . البته این کلاه به صورت استوانه عمود نصب شده است تا فشار وارد بر صفحه رویی را به راحتی تحمل کنند واجازه ندهندکه این صفحه تغییر دار منحرف شود و از طرفی تغییر شکل دهد.
خرک
از لحاظ خرک و تفاوت بین این دو ساز نیز می توان اینگونه بیان کردخرک سنتور به طور معمول دو و نیم سانتی متر قطر دارد و البته خرک آن پهن است ، سیم های روی ساز از روی مفتول رد می شوند و در مجموع ۹ خرک در سمت چپ و ۹ خرک نیز در سمت راست دارد که از هر خرک یک گروه ۴ تایی سیم به راحتی عبور کرده است . با این حال خرک ساز قانون به طور معمول ارتفاعی در حدود ۲ سانتی متری دارد و به صورت یکسره به پایه چوبی روی سطح پوست نصب شده است و همه سیم های این ساز از روی همین به راحتی عبور می کنند.
راهنمای خرید ساز
آشنا شدن با ساز و در دست داشتن اطلاعات لازم به شما در انتخاب ساز مورد نظر کمک خواهد کرد. به طور مسلم اگر نسبت به سازهای مختلف اطلاعات لازم را در اختیار نداشته باشید قطعا نمی توانید برحسب علاقه خود ساز مناسب را خریداری کنید. بنابراین کمک گرفتن از فرد متخصص شما را در زمینه خرید ساز یاری خواهد کرد.
بررسی کردن ویژگی های ساز نیز از جمله نکاتی است که در زمان خرید ساز باید به آن توجه داشته باشید. در زمان خرید ساز باید به ویژگی های اصلی ساز از جمله نوع چوب، نوع مضراب، نوع سیم و.... توجه کنید. شما باید با بررسی ساز به ماهیت و کیفیت آن نیز پی ببرید و اینکه ساز از چه نوع مواد اولیه ای ساخته شده است. بنابراین برای تشخیص و بررسی ویزگی های ساز نیز باید از یک متخصص حرفه ای کاربلد کمک بگیرید.
خرید از فروشندگان معتبر نیز از نکات مهم و قابل توجه در زمان خرید ساز است. انواع متنوعی از سازها در بازار موجود است که هر کدام دارای سطح کیفیت های متفاوتی هستند. بنابراین یکی از عوامل مهم در خرید ساز مراجعه کردن به فروشگاه معتبر است که به صورت حضوری و غیر حضوری نیز می توانید ساز مورد نظر خود را از فروشندگان معتبر خریداری کنید. یکی از مزیت های خرید غیر حضوری ساز این است که می توانید سازهای مختلف فروشندگان را با یکدیگر مقایسه و ارزیابی کنید ودر صورت تمایل با توجه به بودجه ای که در اختیار داریدساز موردنظرتان را خریداری کنید.
بررسی کردن لوازم جانبی ساز نیز در زمان خرید آن اهمیت زیادی دارد. بنابراین برای نگهداری دراز مدت از ساز باید در زمان خرید آن به لوازم جانبی آن توجه داشته باشید و برای آن یک کاور تهیه کنید. بودن کاور موجب می شود تا ساز از رطوبت به دور باشد و هیچ آسیب دیگری به آن وارد نشود. در زمان حمل و جابه جایی ساز ممکن است به سیم های آن اسیب وارد شود که اگر ساز کاور داشته باشد در زمان به همراه داشتن ساز هیچ آسیبی نیز به آن وارد می شود.
آیا ساز قانون را باید خریداری کرد یا ساز سنتور؟
ما در این مقاله به بررسی و معرفی ساز قانون و ساز سنتور پرداختیم تا بدین وسیله اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم تا با توجه به آن بتوانید ساز مورد نظر خود را خریداری کنید. در بازار سازهای مختلفی وجود دارند که هر کدام دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که البته شکل ظاهری متنوعی نیز دارند.
بنابراین اگر مایل به خرید ساز قانون یا ساز سنتور هستید باید با مقایسه کردن اجزای داخلی و لوازم جانبی آن بتوانید بین این دو ساز یکی را انتخاب کنید. البته قبل از خرید هر کدام از این سازها نیز بهتر است با یک متخصص که نسبت به سازها آشنایی بیشتری دارد اطلاعات لازم را در مورد ساز قانون و ساز سنتور دریافت کنیدتا بدین طریق بتوانید برحسب خواسته خود ساز مورد نظرتان را انتخاب و خریداری کنید.
جمع بندی
اکثر افراد موسیقی را دوست دارند، در واقع با نواختن موسیقی روح انسان به پرواز درمی آید و در دنیای شاد موسیقی رها می شود. بدین ترتیب موسیقی و نواختن ساز ارزش زیادی دارد.بنابراین اگر می خواهید یک نوازنده خوب شوید باید برای موفق شدن در این راه هدف، پشتکار و از همه مهمتر زمان آزاد داشته باشید تا این حرفه را خوب یاد بگیرید.
ما در این مقاله به بررسی و مقایسه ساز قانون و ساز سنتور پرداختیم . بنابراین اگر مایل به خرید هر کدام از این سازها هستید باید با توجه به مقایسه بین این دو ساز ، از فروشندگان معتبر ساز مورد نظرتان را انتخاب و خریداری کنید.
خرید از فروشندگان معتبر نیز از نکات مهم و قابل توجه در زمان خرید ساز است. انواع متنوعی از سازها در بازار موجود است که هر کدام دارای سطح کیفیت های متفاوتی هستند. بنابراین یکی از عوامل مهم در خرید ساز مراجعه کردن به فروشگاه معتبر است که به صورت حضوری و غیر حضوری نیز می توانید ساز مورد نظر خود را از فروشندگان معتبر خریداری کنید.