ساکسیفون در چهار مدل اصلی تولید و ارائه می شود که soprano, alto, tenor, و bass. را شامل می شود اما در این موارد اغلب ساکسیفون آلتو و تنور میان موسیقی دان ها، شنوندگان و آهنگسازان از محبوبیت بیشتری برخوردار است. در صورتی که اغلب این 2 ساکسیفون در باندهای حرفه ای و ارکست ها، نقش های موسیقی یکسانی دارند، ولی ذاتا بسیار منحصر بفرد عمل می کنند.
تاریخچه ساکسیفون
ساکسیفون در ابتدا حدود سال 1840 توسط فردی بنام آدولف جوزف ساکس اهل بلژیک تولید و ارائه شد. آدولف که خود موزیسین بود و در زمینه فلوت و کلارینت نوازندگی می کرد سازکار سازهای بادی کاملا آشنایی داشت، این ساز را بنام خود ثبت کرد. او در سال 1842 به پاریس نقل مکان کرد و به کار ساخت ساز خود ادامه داد. قبل از اختراع ساکسیفون او روی تغییر و گسترش چندین ساز دیگر مانند کلارینت باس کار کرد .
این ساز نمونه ای از ساز مخروطی شکل بزرگ بود که در دسته ی سازهای بادی برنجی قرار دارد و از اختراعات آدولف ساکس بود. با ثبت رسمی ساکسیفون توسط ساکس انحصار تولید این ساز به مدت 15 سال به وی تعلق گرفت اما با پایان یافت این انحصار در سال 1866 دیگر سازندگان و کمپانی های سازنده ی ساز به تولید و گسترش ساکسیفون پرداختند.
ساکسیفون چیست
ساز ساکسیفون نمونه ای از یک ساز بادی بوده که با باز دم و دم انسان به صدا در می آید. معمولا این ساز از بدنه برنجی برخوردار بوده و از نظر قیمتی نیز همچون ساز کلارینت در یک سطح است . به طور کلی می توان گفت ساز همانند کلارینت بوده ولی باید گفت ساکسیفون تفاوت های زیادی با ساز کلارینت دارد.
این ساز سوراخ هایی دارد که نوازنده می تواند با باز و بسته کردن آن ها باعث ایجاد صدا شود و می توان گفت که این ساز نوعی مکانیزم کلیدی دارد به این شکل که صفحه ای از روی سوراخ ها برداشته می شود و یا صفحه ای بر روی سوراخ ها گذاشته می شود و باعث ایجاد صدا می شود.
این ساز صدای بلند و حماسی ای دارد که همین ویژگی باعث استفاده از آن ها در مجالس رسمی، در رژه های نظامی و مجالس نظامی شده است. این ساز حسی حماسی و وطن پرستانه به وجود می آورد که همین علت استفاده در رژه ها و مراسمات می باشد.
آدولف سازنده ساز ساکسیفون اهل کشور بلژیک و زاده شهر دینان بود. او قصد داشت بهترین و قدرتمند ترین گروه ساز های بادی را بسازد و به نوعی بهترین ساز بادی را در دنیا خود بسازد. ساز های ثبت شده آدولف ساکس، هر کدام از آن در اندازه ای متفاوت طراحی شده بود.
به این صورت ضمن حمل آسان تر و راحت تر افراد با هر سلیقه ای می توانستند ساز مناسب خود را خریداری نمایند و راحت تر با آن ساز ارتباط برقرار کنند. ساکسیفون نیز مانند ساز های بادی از نظر دامنه و ابعاد صوتی و صدایی با هم متفاوت می باشند . البته با وجود اینکه این ساز ها برای موزیک نظامی و ارکستر طراحی شده بود اما امروزه بیشتر در موسیقی جاز و پاپ نیز استفاده می شود که مورد پسند و علاقه مردم می باشد.
آلتو چیست؟
یکی از مشهور ترین و شایع ترین ساکسیفون ها ساز آلتو می باشد که اندازه آن متوسط است. این نوع ساز را برای مبتدیان و تازه کاران بهترین ساز بادی می دانند و خوبی این ساز برای تازه کار ها کوچک بودن دهنی آن ها می باشد و همچنین کلید E شکل آن جهت تنظیم تخت بسیار آسان و ساده شده است. از نوازندگان ساز آلتو می توان به ساکسیفون نوکران مشهوری همچون؛ کنی گارت، فیل وودز و سانبورن اشاره کرد.
ساکسیفون سوپرانو
در میان تمام انواع ساکسیفون بالاترین لحن یا زمین، در کلید B تخت تنظیممی شود (BB). شکل آن هم ممکن است مستقیم یا منحنی باشد. معمولا این نوع ساکسیفون برای افراد مبتدی گزینه بهتری خواهد بود.
ساکسیفون تنور
در مقایسه با آلتو بزرگ تر است و صدای تولید خود را در محدوده نزدیک به صدای انسان می باشد. گردن ساکس تنور مستعد ابتلا به آسیب ناشی از طول آن می باشد. بهتر است این نوع ساکسیفون در بازی از موسیقی جاز و برخی از سنگ باشد.
ساکسیفون باریتون
بزرگترین و سنگین ترین در انواع ساکسیفون ساکسیفون باریتون بوده که کمترین زمین در میان همه انواع و معمولا در بخش باس در روح موسیقی یا آهنگ استفاده می شود.
تفاوت ها و شباهت هاي ساكسيفون هاي آلتو و تنور
اندازه مهمترين تفاوت بين اين دو ساكسيفون می باشد. به طور كلي ساكسيفون تنور بزرگ تر و سنگين تر است در صورتی که ساكسيفون آلتو كوچك ترو سبك تر از تنور می باشد. نمونه ای از آن ها با هم كمي متفاوت است ولی فراتر از اين ها، اندازه ي اين دو ساكسيفون در نت هايي كه توليد مي كنند و باعث تفاوت میان این دو شده است. با توجه هب اینکه ساكسيفون آلتو كوچك تر است، نسبت به ساكسيفون تنور نت هاي آن بلندتر و واضح تر است.
همچنین ساكسيفون تنور صداي ملايم، غني و عميق تري توليد مي كند. در صورتی که موزيسين هاي حرفه اي مي توانند انواع صداها را از هر دو ساكسيفون به وجود آورند ، موزيسين هاي جوان تر و تازه كار كه دست هاي كوچك تر و ظرفيت ريه ي كمتري دارند به ساكسيفون آلتو تمايل بيشتري دارند.
لوازم جانبی ساکسیفون
از نکات مهم در زمان خرید ساکسیفون، وسایل جانبی آن می باشد که در نوازندگی آن نقش مهمی را ایفا می کنند. مثلا یکی از موارد مهمی که باید مورد توجه قرار دهید این است که حتی اگر یک ساکسیفون حرفه ای خریداری کردید شما احتمالا نیاز به خرید یک دهانه دارید چون بطورکلی دهانه هایی که همراه ساز اصلی به فروش می رسند کیفیت خیلی خوبی ندارند.
نی Reeds، یک Neckstrap خوب و قوی، یک swap ویک stand نیز از مواردیست که شاید خرید آن ضرورت نداشته باشد اما توصیه می شود در کنار ساز خود آن ها را تهیه کنید.و از طرفی وسایلی که ممکن است حالا حالاها به آن احتیاج پیدا نکنید و فقط هزینه ی زیادی دارند شامل این موارد هستند: padclamps, padsaver, gigdust و هرنوع لیگاتور فانتزی است.
سخن پایانی
ساکسیفون یک ساز بادی است که با دم و بازدم آن را می نوازند. این ساز در انواع مختلفی تولید می شود که مدل آلتو در این میان خریداری بیشتری دارد. برای خرید ساکسیفون لازم است تا توصیه هایی که به شما کمک می کند تا با توجه به بودجه ی مالی و شرایط تمرینی خود بهترین و مناسب ترین ساز را خریداری کنید، توجه نماییدجهت کسب اطلاعات بیشتر درباره خرید انواع سازها به سایت دنیای سازها مراجعه کنید.
مواردی همچون اندازه ساز، نوع ساز، لوازم جانبی و قیمت در زمان خرید ساکسیفون می بایست به ان توجه داشت. در ساکسیفون آلتو سوراخ‌هایی تعبیه شده که با باز و بسته کردن آن ها که در واقع نقش کلید را دارند و با قرار دادن صفحه روی این کلیدها یا برداشتن صفحه از روی آن‌ها باعث تولید صدا می‌شوند.