برای ساخت بهترین ویولن دست ساز باید فرایند پیچیده ای را طی کرد. زیرا این کار باید توسط فردی متخصص و با تجربه انجام شود. در ابتدای ساخت بهترین ویولن چوب اصلی درخت صندل انتخاب شده و به صورت مناسب برش داده می شود. در مرحله بعدی قطعات متنوع ساز از جمله توپ، پل، میان توپ و کلاهک با دقت و تمرکز بالا ساخته می شوند.
سپس این قطعه ها را با هم ترکیب کرده و رشته نایلونی بر روی آن ها قرار می گیرد. در نهایت ساز شما ساخته شده و قابلیت تولید صدا را دارد. نا گفته نماند که ساز ویولن جز ساز های پر طرفدار و محبوب در ایران و جهان است به خصوص اگر با دست طراحی و تولید شوند.در این مقاله قصد داریم شما را با ویژگی های یک ویولن دست ساز با کیفیت آشنا کنیم پس با ما در دنیای سازها همراه شوید.
ویولن دست ساز
ویولن دست ساز جز خانواده ساز های زهی قرار دارد زیرا این ساز از دهلیز چوبی ساخته می شود که دارای چهار زه می باشد. از دیدگاه افراد متخصص در این زمینه ویولن یک ساز زهی است به وسیله یک ساز چوبی و چند رشته می تواند صدا تولید کند. در هنگام نواختن این ساز باید از یک قوس بر روی رشته های ساز استفاده شود تا موج صوتی تولید شود.این ساز در بیشتر سبک های موسیقی از جمله سبک کلاسیک، جاز، فولک و راک مورد استفاده قرار میگیرد.
ساز ویولن به دلیل صدای زیبا و رمانتیکی که تولید می کند جز ساز های محبوب در ایران و سراسر جهان است. در واقع این ساز می تواند صدای متفاوتی تولید کند، از صدای غمگین و لطیف گرفته تا صدای شاداب. از آنجایی که چند رشته در ویولن وجود دارد نوازندگان می توانند با استفاده از تکنیک های متنوع به تنوع بیشتر در صدا های تولید شده دست پیدا کنند.
مزایای ویولن دست ساز
ویولن هایی که به صورت دستی و با نظارت افراد متخصص و با تجربه انجام می شود دارای یک سری مزایا نسب به ویولن های کارخانه ای است. رنگ آمیزی که در ساخت بهترین ویولن های دست ساز انجام می شود، با دقت بیشتری انجام می شود و همین رنگ آمیزی بهتر سبب تولید صدای بهتر نیز خواهد شد. نکته مهم دیگری که وجود دارد ظاهر جذاب ویولن ها است که به دلیل همان متریال خوب و رنگ آمیزی خوب آن پدید می اید.
با توجه به اینکه بهترین ویولن های دست ساز توسط سازنده های حرفه ای ساخته می شود. معمولا از دقت و حوصله بیشتری برای ساخت آن ها به کار برده می شود.به همین دلیل طول عمر ویولن های دست ساز بیشتر ویولن های کارخانه ای است.
نا گفته نماند که تولید صدا به وسیله ویولن های دست ساز نیز خیلی زیبا تر از ویولن کارخانه ای است به همین دلیل تجربه نوازندگی با آن ها راحت تر و شیرین تر است.نکته مهم دیگر این است که بهترین ویولن های دست ساز جز آثار هنری ارزشمند به شمار می روند و مطمئنا ارزش آن ها خیلی بیش تر از مدل کارخانه ای است.با توجه به تمام نکات و مزایای گفته شده درمورد ویولن های دست ساز باید بدانید که قیمت مدل دست ساز با در نظر گرفتن کیفیت خوب آن خیلی مقرون به صرفه تر از نوع های دیگر است.
مقالات مرتبط:
راهنمای خرید سایز مناسب ویولن برای کودک
تفاوت ویولن دست ساز ایرانی یا سایر ویولن ها
ویولن دست ساز ایرانی سنتی و کلاسیک از جهات مختلف با هم تفاوت های زیادی دارند. برای مثال در سبک کلاسیک کوک این ساز همیشه ثابت است اما در سبک ایرانی از کوک های متنوعی استفاده می شود. در موسیقی کلاسیک ویولن همیشه همراه ساز های متنوع دیگر و یا به همراه پیانو نواخته می شود.
حال با در نظر گرفتن تک نوازی ویولن در ایران که بسیار معروف است، برای جبران کمی از صدا و آسانی در انگشت گذاری از کوک های متنوع استفاده خواهد شد. در کلاس های آموزش ویولن های ایرانی از کتاب های اشخاص بزرگ همچون روح الله خالقی استفاده می شود. در این کتاب ها تمرکز بیشتر بر روی معرفی دستگاه های مختلف موسیقی ایرانی توسط گوشه های دستگاه، و آموزش کوک ویولن ایرانی و روان شدن انگشت ها می باشد.
از آنجایی که بیشتر هنرجویان هنگام یادگیری ویولن ایرانی می گویند که نواختن این ویولن کاری سخت و دشوار است پس بهتر است آن ها ابتدا به سبک کلاسیک اشنا شوند.از مهم ترین نوازندگان ایرانی می توان به حبیب الله خالقی، پرویز یا حسین یا حقی، ابوالحسن صبا، مهدی خالدی، علی تجویدی، اسدالله ملک اشاره کرد که انواع مختلف آهنگ های شاد و غمگین ایرانی را با استفاده از ساز های دست ساز ایرانی نواخته اند.
چه ویژگی هایی سبب برتری ویولن دست ساز می شود؟
چوب مناسب
استفاده از چوب با کیفیت و مرغوب همچون چوب افرا برای قسمت دنده ها، پشت و طومار به دلیل متراکم و سبک بودن آن و استفاده از چوب صنوبر برای جلو ساز می تواند بر روی کیفیت نهایی در ساخت آن تاثیر گذار باشد.
مهارت افراد در ساخت
مهارت فرد سازنده ویولن تاثیر بسیار زیادی دارد زیرا هر خریدار ویولن شناس با در دست گرفتن ویولن متوجه کیفیت آن خواهد شد و می تواند به مهارت و توانایی های فرد سازنده پی ببرد.ویژگی های دیگری که باید برای یک ویولن دست ساز ایرانی توجه کرد صدای خاص آن ها است.ساز های دست ساز به دلیل استفاده از مواد مرغوب در مراحل ساخت و تکنیک زمانی که فرد سازنده برای آن می گذارد ارزشمند تر است.
قسمت های تشکیل دهنده ویولن
ویولن ها معمولا از ۵۸ قطعه مختلف ساخته می شود و وزن آن در حدود ۴۰۰ گرم است که قطعه های آن شامل بخش های زیر می شود:
آرشه یا کمان
این قطعه ترکه ای است که با استفاده از چوب درست شده که رشته های موی دم اسب در طول آن کشیده شده که در دو سر آن ثابت می باشد.
جعبه طنینی
این جعبه از ۳ بخش روئی، زیرین و زوار های دور تشکیل شده است.موارد تشکیل دهنده از جمله گریف، خرک، سیم‌گیر در این ساز از جنس آبنوس است که از مقاومت بالایی برخوردار می باشد.
دسته یا گردن
این قطعه دنباله چوب آبنوس است که به عنوان تکیه سیم می باشد و محل انگشت گذاری نوازنده در قسمت بالا را تعیین می کند.نوازنده می تواند در تمام طول چوب آبنوس انگشت گذاری انجام دهد.انتهای این دسته به جعبه کوک ختم می شود که سیم ها در درون آن قرار گرفته و به دور گوشی های کوک پیچیده می شوند.
خرک
این قطعه پلی در بین سیم ها و جعبه طنین است که نقش خرک تقسیم راه سیم ها را ایفا می کند همچنین نگه داشتن سیم ها با ارتفاع خاص جهت حرکت بر روی جعبه و انتقال ارتعاشات سیم ها را انجام می دهد. در داخل جعبه طنینی استوانه کوچک چوبی شکلی قرار دارد که ارتعاشات را به صفحه زیرین ساز انتقال می دهد و مانع شکسته شدن صفحه روئی سازی شوند.
گریف
از آبنوس ساخته شده در فاصله کم از خرک تا آخر تنه ویولن استفاده می شود. در واقع از زهی از جنس روده یا پلاستیک یا سیم به دکمه ای که در قسمت پایین جدار طراحی شده وصل می شود.
سیم ها
سیم ها از جعبه کوچکی که در سر ساز قرار دارد آغاز شده و در طول چوب آبنوس ادامه پیدا می کنند سپس از روی خرک عبور کرده و در سیم گیر مهار می شود. سیم های ویولن در گذشته از روده گوسفند تهیه می شدند اما امروزه در سیم های بم تر روی روده سیم فلزی نازکی می پیچند و در سیم های زیرین از مفتول فلزی استفاده می کنند.نقش این ساز چه در ارکستر ها به صورت گروه نوازی و چه در ارکستر مجلسی به صورت تک نوازی از اهمیت بالایی برخوردار است.
کلام اخر
از مطالب ذکر شده در این مقاله نتیجه میگیریم که ویولن های دست ساز ایرانی از کیفیت بالا تری نسبت به ویولن های کارخانه ای برخوردارند. زیرا قطعه های آن ها توسط افراد متخصص و با حوصله دقت کافی انجام می گردد. حال اگر شما هم قصد خرید ویولن را دارید حتما نوع دست ساز آن را خریداری کنید.