ممکن است ویولنسل شما هنگام استفاده تمیز به نظر بیایید و احساس کنید نیازی به تمیز کردن ندارد .اما کاملا اشتباه میکنید نواختن با ساز کثیف کار را سخت میکند واینکه ویولن تمیز صدای بهتری دارد. تمیز کردن ویولنسل کار بسیار ساده ای است اما تا زمانی که بطور منظم ومداوم انجام شود .تمیز کردن به موقع ساز صرفه جویی در هزینه ها می شود زیرا امکان سابیدگی و پارگی تار ها و قطعات چوبی را کمتر می کند .
تمیز کردن ویولن، از چند جهت اهمیت دارد. اول؛کثیف بودن ساز تاثیر منفی بر روی صدا دارد. دوم؛ تمیزنشدن ساز باعث فرسوده شدن تارها می شود ودر اخربرای یک نوازنده حرفه ای ساز کثیف ظاهر زیبایی ندارد به خصوص اگر اجرای زنده ای داشته باشد .
یکی از راه هایی که ویولن کثیف میشود هنگام استفاده از کلیفون یا رزین است.بهتر است بعد رزین کاری مقداری الکل روی پارچه بریزید و روی سیم ها بکشید دقت کنید الکل به صفحه ساز برخورد نکند.اگر از ویلن خود خوب مراقبت و نگهداری کنید میتوانید انتظار یک ساز تمیز و خوش صدا داشته باشید برای آن که نوازنده خوبی باشید فقط به دنبال یادگیری نواختن این ساز نباشید، بلکه یادگیری طرز نگهداری از آن را نیز یاد بگیرید.
تمیز کردن اصولی ویولنسل
دور نگه داشتن ویولن از تغییرات بالای دما
ویولن را در محیط هایی که دایم در حال تغییر دما شدید هستند نگهداری نکنید زیرا امکان اسیب رساندن به ساز زیاد است.این ساز بسیار حساس و ظریف است به همین دلیل اگر در معرض تغییر دما باشد یا شکسته خواهد شد یا قطعات ان از هم جدا میشوند یا اینکه باعث تغییر رنگ چوب ساز خواهد شد. هرگز سازتان را در کنار پنجره ونور مستقیم نور خورشید قرارندهید از نگهداری ویولن در مکان هایی چون زیر زمین یا اتاق زیر شیرونی و کنار رادیاتور و صندوق عقب ماشین خود داری کنید.
ضرورت شست و شوی دست ها قبل از تمیز کردن ویولن
بهتر است قبل از شرو کار دستان خود را بشورید و خشک کید زیرا کوچک ترین الودگی و عرق ساز را الوده میکند .معمولا الودگی ها به شکل لکه های بی رنگ روی تار های ساز دیده میشود.
سیم ها
تمیز کردن ساز را با تار ها شروع کنید.معمولا تار ها زودتر از سایر قسمت ها کثیف می شود .بهتر است هر روز گرد ها را از روی سازتان تمیز کنید . برای تمیز کردن به پارچه بدونه پرز احتیاج دارید.سعی کنید از پارچه ای از جنس کتان یا ابریشم استفاده کنید .
ابتدا دستمالتان را از سمت بالا به سمت پایین سیم ها بکشید .اگر الودگی از روی تار ها پاک نشد میتوانید از الکل استفاده کنید دقت کنید الکل به بدنه ساز برخورد نکند زیرا الکل به صفحه سازتان اسیب میرساند .برای جلوگیری از برخورد الکل با صفحه زیر سیم ها را کاغذ بگذارید.
بدنه ویولن
درمرحله سوم تمیز کردن ویولن، باید به سراغ بدنه‌‌اش بروید. برای تمیز کردن بدنه از یک دستمال تمیز استفاده کنید .دستمال باید کاملا خشک و بدونه هیچ مایع ای باشد جهش چرخش دستمال باید به صورت دایره ای باشد. خرک و سوارخ‌های f هم نیاز به تمیز شدن دارند.
برای تمیز کردن این قسمت ها از دستمال استفاده نکنید چون امکان دارد دستمال در سوراخ ها گیر کند برای تمیز کردن این قسمت ها از گوش پاک کن استفاده کنید .به محض کثیف شدن گوش پاک کن از گوش پاک کن تمیز استفاده کنید.
مایع پولیش
و در اخر پس از اتمام تمیز کاری سراغ جلا دادن بدنه بروید .برای این کار حتما باید از مایع پولیش جلا دهنده مخصوص ویولن استفاده کنید .برای استفاده از مایع پولیش نیز باید چند نکته مهم را رعایت کنید.توجه داشته باشید مایع پولیش فقط برای بدنه ساز استفاده میشود و نباید به قسمت های دیگر ساز برخورد کند .
مایع پولیش نباید به طور مستقیم روی بدنه استفاده شود پس بهتر است چند قطره از مایع را روی دستمال بریز و سپس روی بدنه بزنید. حتما مایع را اول به یک قسمت کوچک از بدنه بزنید و مطمین شوید که رنگ بدنه ساز تغییر نمیکند بعد باقی قسمت ها را تمیز کنید .
کنترل رطوبت جعبه مخصوص ساز
اگر ویولن را در یک محیط خشک و بدونه رطوبت نگهداری میکنید .حتما رطوبت ساز خود را کنترل کنید. این کار باعث میشود آب تبخیر شود و همینکار رطوبت را کمی افزایش میدهد. در نقطه مقابل به این حالت، اگر هوا خیلی مرطوب است، مقداری برنج داخل ساز بریز و ان را تکان دهید این کار باعث جذب رطوبت می شود .
همانطور که در مطالب قبل گفته شد، این ساز در برابر رطوبت بسیار حساس است. ، رطوبت تاثیر مستقیم بر روی بدنه ساز میگذارد. اگر ویولن را در رطوبت و دمای بالا نگهداری کنید صفحه بالایی و پایینی متورم میشوند و ضخامت بدنه تغییر میکند. این تغییرات علاوه بر کاهش کیفیت بدنه ساز، باعث آسیب دیدن صدا و کیفیت صوتی آن میشود. برعکس، اگر ابزار برای مدت طولانی در یک محیط خشک نگهداری شود، صفحه فرت ممکن است به راحتی از بدنه جدا شود و ساز آسیب جدی ببیند.
مناسب ترین محل نگهداریساز ویولنسل
اگر می خواهید ویولنسل شما صدای خوبی داشته باشد باید مراقب باشید ضربه ای به ان وارد نشود . برای اینکه نوازنده خوبی به حساب بیایید فقط دنبال ساز گران قیمت و یادگیری نواختن ساز نباشید بلکه طریقه مراقبت و نگهداری از ساز را هم باید بیاموزید و انجام بدهید :
دور نگه داشتن ویولنسل از رطوبت
این ساز چوبی و ظریف در برابر رطوبت خیلی سریع واکنش نشان میدهد یکی از علایم فرسوده شدن ساز بر اثر رطوبت نوسان دایم در کوک است. طبیعت چوب به گونه ای است که بر اثر رطوبت باد میکند علت بادکردگی بدنه و جابجایی خرک قرارگرفتن در معرض رطوبت شدید می باشد.
پرهیز از خشکی مفرط
به همان اندازه که رطوبت زیاد برای ساز مناسب نیست به همان انداز خشکی زیاد محیط برای ساز مضر است و باعث صدمه رسیدن به ویولن می شود .می توانید برای کنترل کردن دمای محیط یک اسفنج خیس را داخل بدنه ساز قراردهید یا اینکه یک ظرف کوچک اب داخل جعبه ساز قرار دهید اب تبخیر میشود وباعث ایجاد رطوبت می شود .
نگهداری ساز در جعبه مخصوص
زمانی که از ویولنسل خود استفاده نمی‌کنید میتوانید با قرار دادن آن درون محفظه با کیفیت و محکم از بروز آسیب‌های احتمالی در اثر غفلت و سهل‌انگاری جلوگیری نمایید. کیف یا جعبه ساز شما باید از داخل دارای فنربندی باشد تا در صورت رها شدن ساز از دستتان میزان آسیب وارده به کمترین حد ممکن کاهش یابد. همچنین مکان‌هایی مانند پشت در اتاق یا کنار و پشت چوب لباسی نمی‌توانند مکان‌های مناسبی برای تامین امنیت ساز شما باشند.
مقاله مرتبط:
آیا نواختن ویولنسل سخت است ؟...
سخن پایانی
فرقی ندارد شما صاحب یک ساز معمولی و ارزان باشید یا یک ویولن گران قیمت و با ارزش، باید همواره از سرمایه خود یعنی ساز ویولن‌تان به خوبی مراقبت و نگهداری کنید. بهتر است از کیفی استفاده کنید که فنرکشی شده باشد تا در صورت رها شدن از دست تان، کمترین آسیب به ساز وارد شود.برای اطلاع از سایر ابزار موسیقی آلات و قیمت آن ها می توانید به وب سایت دنیای ساز ها مراجعه نمایید.