یکی از موفق‌ترین سازهای ابداعی هزاره‌ی جدید ساز هنگ درام می باشد.در حال حاضر هنگ درام به تازگی میان مردم معرفی شده است. صدای منحصر به فرد ساز جالب‌ترین ویژگی این ساز است که تقریبا توجه هرکسی را به خود جذب می کند. معلمان یوگا و درمانگران موسیقی علاقه خاصی به این ساز دارند.
امروزه در جلسات مدیتیشن استفاده از هنگدرام بسیار رایج شده است. این ساز به راحتی توسط هنرجویان مبتدی نواخته می شود به همین ترتیب هر روز تعداد بیشتری از افراد نواختن با هنگ درام را به عنوان راهی برای آرامش و یادگیری موسیقی انتخاب می‌کنند. هنگدرام در دستهٔ سازهای خودصدا قرار می گیرد یا به طور ساده تر ساز هنگ درام یک ساز کوبه‌ای و ملودیک می‌باشد. اسم کمپانی اصلی تولید کنندهٔ این ساز PANArt Hangbau AG می باشد.
هنگ درام دارای دو بخش فوقانی و تحتانی است که ساخته شده از استیل نیتریت است. قسمت رویین آن که «دینگ» نام دارد مرکز نت هاست و با فرورفتگی‌هایی که با چکش ایجاد شده چند نت را در خود به وجود آورده است. اغلب قسمت دینگ از هفت یا هشت نت برخوردار می باشد .
قسمت زیرین که «گو» شناخته می شود از یک حفره‌ی عمیق لوله‌ای شکل برخوردار است. نوازندگی آن از طریق انگشتان دست صورت می‌گیرد.برای این حفره نتی تنظیم شده که می‌تواند با نواخته شدن لبه‌ها تولید گردد. این ساز ویژگی‌های منحصر به‌فردی دارد. با ترکیب هر نت می توان صداهای منحصر به‌فردی را با انگشتانه خود نواخته و ایجاد کرد. این ساز که ۵۲سانتی‌متر قطر و ۲۴سانتی‌متر ارتفاع دارد و همواره نسخه های مختلفی به بازار ارائه می شود.
ساختار ساز هنگ درام
آلیاژ هنگ درام
هنگ درام از پانگ که آلیاژی از فلزات است و مواد دیگری ساخته می شود. فلیکس و سابینا ضمن اینکه به عنوان مخترع ساز هنگ درام معرفی می شوند، مخترع این آلیاژ فلزی نیز می باشند. تلاش های پیچیده و خلاقانه آن ها نهایت منجر به ساختن ساز هنگ درام شده است. قبل از هرچیز اطلاعات مهندسی، استعداد میزان سازی و هنر صداسازی، مهارت و هنر فلزگری نیاز است تا به راحتی دو کاسه ساخته شده از فلز پانگ را روی هم قرار داده حرارت داده و در هم می آمیزیم.به طور کلی 4 تا ماده‌ی اصلی هست که برای ساخت هنگ درام از آن استفاده می شود:
فولاد خام (Raw steel)
این نوع فلز بسیار مقرون تر از نمونه های دیگر است و به طور کلی به صرفه‌تر خواهد بود. این ساز مستعد زنگ زدگی بوده و به مراقبت بیشتری نیاز دارد. افرادی که در مناطق مرطوب و نزدیک به دریا هستند گزینه‌ی خوبی نیست. در طول زمان ممکن است از نظر کوک و پایداری با مشکل مواجه شوند. کوک ساز کوک فا مینور است و از 8 نت برخوردار می باشند .
فولاد روکش‌دار
هنگ درام فولادی وزن کم تری نسبت به نمونه های دیگر دارد بنابراین جابجا کردن آن راحت‌تره و همین طور مقرون به صرفه خواهد بود. اما از معایب این ساز این بوده که در صورت آسیب سطح آن روکش آن از بین خواهد رفت و در معرض زنگ‌ردگی قرار خواهد گرفت.
ماده‌ی سازنده‌ی هنگ درام‌های اصلی فولاد نیترید است که بسیار محبوب می باشد. در برابر زنگ‌زدگی مقاوم است و ساستین کمتری دارد این ویژگی آن ها برای نوازنده‌هایی که ضرب بالا اجرا می کنند مناسب کرده است. در برابر زنگ‌زدگی نیاز به مراقبت دارند. کسانی که قصد نواختن نوای آروم و ملودیک را دارند انتخاب مناسیب نخواهد بود.
فولاد ضد زنگ:
این ساز در برابر زنگ‌زدگی به شکل استثنائی مقاوم می باشد حتی در زمانی که سطح آن ها آسیب ببیند. بنابراین به تعمیر و نگهداری خاصی نیاز نخواهد داشت. دارای بیشترین ساستین هستند لذا برای افرادی که قصد دارند نوای آروم و ملودیک اجرا کنند، گزینه‌ی خیلی خوبی به شمار می رود. کار کردن با این ساز سخت است لذا کیفیت و پایداری آن ها به سازنده آن ها بستگی دارد. این ساز گران تر از نمونه های دیگر است و دوام بالایی دارد.
تعداد نت‌ها در ساز هنگ-درام
ساز هنگ درام و هپی درام در ورژن‌های نرمال ، صفحه بالایی از یک نت دینگ و ۷ نت دیگر در روی بدنه قوس بالایی برخوردار می باشد اما در حال حاضر سازندگان با تغییراتی در تعداد نت‌ها روی بدنه تعداد نت‌ها را به ۱۳ رسانده‌اند. شایان ذکر است بالا رفتن تعداد نت‌ها طبیعتاً برای نوازندگان هنگ امکان مثبتی است ولی به دلیل محدودیت فضای روی ساز نت‌های هنگ درام، زیر تر و به اکتاوهای بالاتر هدایت خواهند شد.
اسکیل‌ها (Scales) در ساز هنگدرام
هر ساز که ازیک نت برخوردار می باشد از الگوی خاصی به نام گام یا همان Scale تبعیت می‌کند. فاصله نت ها الگوی گام ابتدایی می شود. ساز هنگدرام نیز از همین الگوها پیروی می کند. از آنجایی که شناخت گام‌ها و خواص هر گام مبحث گسترده و قابل بررسی بیشتر و تخصصی است، این را در نظر داشته باشید که گام هر ساز الگوی انتخاب و چیدمان هر نت را روی هنگدرام تشکیل می‌دهد.
نحوه نواختن هنگ درام
نواختن با هنگ درام به اجرای قانون خاص و دشواری ندارد. شما در انتخاب روش و سبک نواختن آزاد خواهید بود. حتی در صورت حرفه ای نبودن هم از همان روز اول می توانید به راحتی با این ساز شروع به نواختن نموده واز صدای دلنشینی که تولید می شود لذت ببرید.
این موضوع مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته که همیشه نگران سختی نواختن یک ساز بوده اند. هر روز تعداد بیشتری از افراد به نواختن هنگ درام روی می آورند و به عنوان راهی برای رسیدن به آرامش و یادگیری موسیقی آن را انتخاب می کنند. این ساز را با سایر سازها مانند کالیمبا، کاسه های آواز تبتی، گونگ و… می توان ترکیب نمایید.
قیمت ساز هنگ درام
هندپن یا هنگدرام جزء سازهای گران به شمار می رود . به طور کلی می توان گفت علت گران بودن آن مربوط به سخت و زمان بر بودن پروسه ساخت ساز و تعداد اندک سازندگان آن در سراسر دنیا است. در سراسر دنیا به خصوص در میان قشر جوان این ساز طرفداران زیادی دارد. تعداد کل سازندگان این ساز شاید به صد نفر برسد و معمولا به صورت دستساز در کارگاه تولید می شوند .
هنگ درام اسلپ نمونه ای از ساز دست ساز می باشد که در دنیای ساز ها به فروش می رسد. برای کسب اطلاعات قیمت و خرید هنگدرام اسلپ می توانید از طریق وب سایت دنیای سازها اقدام نمایید. یکی از مراحل سخت تولید هنگ درام رسیدن به نت ها با کوک درست می باشد. برای ساخت این ساز انتخاب فلز و آلیاژ مناسب احتیاج به ساعت ها و روزها وقت، برای فرم دادن آن دارد.
ساخت این ساز یک پروژه زمانبر که به دقت، مهارت و امکانات زیادی نیاز دارد. در تولید هنگ درام هیچ ماشینی دخالت ندارد و کاملاً توسط دست ساخته می‌شود .انتخاب فلز و آلیاژ مخصوص و روزهای بسیاری که صرف ساخت این ساز و کوک کردن آن شده، دلیلی برای طولانی شدن مراحل ساخت است.
هنگ درام ، از سازهای گران قیمت است. ساخت هنگ درام یک فرآیند طولانی و زمان بر است که نیاز به دقت، مهارت و امکانات زیادی دارد تا صدای دلخواه و اصلی از ساز تولید شود و نت های آن به خوبی ادا شود .علت گرانی هنگ درام و برند های معتبر آن می تواند این موارد باشد. افرادی که بودجه لازم برای خرید ساز نو را ندارند، امکان خرید ساز دست دوم برای آن‌ها فراهم است.
برای نگهداری هنگ درام باید به چه نکاتی توجه کرد؟
بعد از خرید هنگ درام باید به خوبی و با دقت از این ساز مراقبت کنید. فلزی که برای ساخت هنگ درام استفاده می شود بسیار سخت است ولی رینگ های ساز ، نازک و آسیب پذیر دارد. بنابراین از وارد شدن ضربه شدید به آن خوداری نمایید چون باعث می شود نت های آن از کوک خارج شود.
انگشتر و دستبند هم باعث ایجاد خط و خش روی بدنه ساز می شوند و زیبایی ساز را از بین می برند. آب و هوای خیلی سرد یا خیلی گرم به مرور می تواند ساز شما را از کوک خارج کند. رطوبت زیاد نیز منجر به آسیب رسیدن به این ساز می شود.
این موضوع به عوامل مختلفی مانند متریال، شرایط محیطی شما و نحوه نگهداری از ساز بستگی دارد. در صورتی که ساز شما متریال استاندارد و با کیفیت برخوردار باشد و به خوبی از سازتان نگهداری کنید دوام زیادی خواهد داشت. می توان از روغن های مخصوص نگهداری آن برای حفظ بهتر سایز و جلوگیری از آسیب دیدن فلز بدنه این ساز، استفاده کرد که اغلب ممکن است کنار خود ساز ارائه شود اما به صورت جداگانه هم می توان آن را خریداری نمایید.
سخن پایانی
ساز هنگدرام در دسته ی سازهای کوبه‌ای و ملودیک قرار می گیرد. بر خلاف ظاهر هنگ درام آن که یاد‌آور قبایل آفریقایی یا سرخ پوستی است،ساز منحصر به فرد توسط دو فرد سوئیسی به نام‌های فلیکس روهنر و سابینا شارر است و از سال 2000 آن را به صورت رسمی معرفی شده است . برای خرید و کسب اطلاعات بیشتر ساز هنگ درام به مجموعه دنیای ساز ها مراجعه نمایید.